4 ఫిబ్ర, 2015

823. ఉదుమ్బరః, उदुम्बरः, Udumbaraḥ

ఓం ఉదుమ్బరాయ నమః | ॐ उदुम्बराय नमः | OM Udumbarāya namaḥ


అమ్బరాదుద్గతో విష్ణురుదుమ్బర ఇతీర్యతే ।
అత్ర పృషోదరాదిత్వాదుకారాదేశ ఇష్యతే ॥
యద్వోదుమ్బరమన్నాద్యమ్ తేన విశ్వం తదాత్మనా ।
పోషయన్నుదుమ్బర ఇత్యుచ్యుతః కీర్త్యతే బుధైః ॥

ఉద్ + అంబర = ఉద్ + ఉంబర = ఉదుంబర. ఇచ్చట 'అంబర' లోని 'అ' స్థానమున 'ఉ' వచ్చుట ఈ 'ఉదుంబర' శబ్దము వృషోదరాదిగణమునందలిదగుటచేతనే.

పరమాత్ముడు తాను జగత్కారణుడు కావున పంచ భూతములలోనే మొదటిదగు ఆకాశముకంటె పై స్థితి పొందియున్నాడు కావున ఉదుంబరః.

లేదా అన్నము మొదలగు దానిని 'ఉదుంబరమ్‍' అందురు. అట్టి ఉదుంబర రూపమున తానుండి - విశ్వమును పోషించుచుండును. 'ఊర్గ్వా అన్నాద్య ముదుంబరమ్‍' - 'ఉదుంబరం అని వ్యవహరింపబడు అన్నాదికము బలకరము' అను శ్రుతి ఇందు ప్రమాణము.



अम्बरादुद्गतो विष्णुरुदुम्बर इतीर्यते ।
अत्र पृषोदरादित्वादुकारादेश इष्यते ॥
यद्वोदुम्बरमन्नाद्यम् तेन विश्वं तदात्मना ।
पोषयन्नुदुम्बर इत्युच्युतः कीर्त्यते बुधैः ॥

Ambarādudgato viṣṇurudumbara itīryate,
Atra pr̥ṣodarāditvādukārādeśa iṣyate.
Yadvodumbaramannādyam tena viśvaṃ tadātmanā,
Poṣayannudumbara ityucyutaḥ kīrtyate budhaiḥ.

By a special rule 'a' becomes 'u' leading to Ud + ambara = Ud + umbara = Udumbara. Ambara is sky.

Since He is the creator of the universe that is made up of five elements, first of which is ether or sky, He is beyond the same i.e., ambara; hence He is Udumbaraḥ.

Or Udumbara means food etc. As He nourishes the universe with it, He is Udumbaraḥ. 'ऊर्ग्वा अन्नाद्य मुदुम्बरम्' / 'Ūrgvā annādya mudumbaram' - 'Udumbara means food etc.' from śruti is reference.

सुलभस्सुव्रतस्सिद्धश्शत्रुजिच्छत्रुतापनः ।
न्यग्रोधोदुम्बरोऽश्वत्थश्‍चाणूरान्ध्रनिषूदनः ॥ ८८ ॥

సులభస్సువ్రతస్సిద్ధశ్శత్రుజిచ్ఛత్రుతాపనః ।
న్యగ్రోధోదుమ్బరోఽశ్వత్థశ్‍చాణూరాన్ధ్రనిషూదనః ॥ 88 ॥

Sulabhassuvratassiddhaśśatrujicchatrutāpanaḥ,
Nyagrodhodumbaro’śvatthaśˈcāṇūrāndhraniṣūdanaḥ ॥ 88 ॥

కామెంట్‌లు లేవు:

కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి