17 ఏప్రి, 2014

530. త్రివిక్రమః, त्रिविक्रमः, Trivikramaḥ

ఓం త్రివిక్రమాయ నమః | ॐ त्रिविक्रमाय नमः | OM Trivikramāya namaḥ


త్రివిక్రమః, त्रिविक्रमः, Trivikramaḥ

విక్రమాస్తిషు లోకేషు త్రయః క్రాన్తాశ్చ యస్య సః ।
త్రివిక్రమః ఇతి ప్రోక్తో విష్ణుర్విద్వద్భిరుత్తమైః ॥

మూడు లోకములయందునూ విన్యాసము చేయబడిన మూడు పాదన్యాసములు ఎవనికి కలవో అట్టివాడు - వామనావతారము. 'త్రీణి పదా విచక్రమే' మూడు అడుగులతో విక్రమించెను అని శ్రుతి వచించుచున్నది.

:: హరివంశే భవిష్యపర్వణి కైలాసయాత్రాయాం శివకృతవిష్ణుస్తుతౌ అష్టాశీతితమోఽధ్యాయః ::
త్రిరిత్యేవ త్రయో లోకాః కీర్తితా మునిసత్తమైః । 
క్రమతే తాంస్త్రిధా సర్వాం స్త్రివిక్రమ ఇతి శ్రుతః ॥ 51 ॥

'త్రి' అనగా మూడు లోకములు అని మునిశ్రేష్ఠులచే కీర్తించబడుచున్నది. వానినన్నిటిని మూడు విధములుగా విశేషముగా క్రమించుచున్నాడు అనగా వానియందు అడుగులు వేయుచున్నాడు కావున త్రివిక్రమః అని శాస్త్ర పురాణాదులయందు హరి వినబడుచున్నాడు.



विक्रमास्तिषु लोकेषु त्रयः क्रान्ताश्च यस्य सः ।
त्रिविक्रमः इति प्रोक्तो विष्णुर्विद्वद्भिरुत्तमैः ॥

Vikramāstiṣu lokeṣu trayaḥ krāntāśca yasya saḥ,
Trivikramaḥ iti prokto viṣṇurvidvadbhiruttamaiḥ.

He whose three steps encompassed the three worlds, vide the śruti 'Trīṇi padā vicakrame' meaning 'He measured by three steps.'

:: हरिवंशे भविष्यपर्वणि कैलासयात्रायां शिवकृतविष्णुस्तुतौ अष्टाशीतितमोऽध्यायः ::
त्रिरित्येव त्रयो लोकाः कीर्तिता मुनिसत्तमैः । 
क्रमते तांस्त्रिधा सर्वां स्त्रिविक्रम इति श्रुतः ॥ ५१ ॥

Harivaṃśa - Section 3, Chapter 88
Trirityeva trayo lokāḥ kīrtitā munisattamaiḥ, 
Kramate tāṃstridhā sarvāṃ strivikrama iti śrutaḥ. 51.

By the soud 'tri', the great munis or ascetics mean the three worlds. Lord Janārdana strode three steps. Therefore He is said to be Trivikrama.'

अजो महार्हस्स्वाभाव्यो जितामित्रः प्रमोदनः ।
आनन्दो नन्दनोऽनन्दस्सत्यधर्मा त्रिविक्रमः ॥ ५६ ॥

అజో మహార్హస్స్వాభావ్యో జితామిత్రః ప్రమోదనః ।
ఆనన్దో నన్దనోఽనన్దస్సత్యధర్మా త్రివిక్రమః ॥ 56 ॥

Ajo mahārhassvābhāvyo jitāmitraḥ pramodanaḥ,
Ānando nandano’nandassatyadharmā trivikramaḥ ॥ 56 ॥

కామెంట్‌లు లేవు:

కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి