ఓం మహార్హాయ నమః | ॐ महार्हाय नमः | OM Mahārhāya namaḥ
 |
| మహాఽర్హః, महाऽर्हः, Mahā’rhaḥ |
మహః పూజా తదర్హత్వాన్మహార్హ ఇతి కథ్యతే పూజలనందుకొనుటకు అర్హుడుగనుక ఆ పరమేశ్వరుడు మహార్హుడు.
:: పోతన భాగవతము - దశమ స్కంధము, ఉత్తర భాగము ::
| వ. | పూజించునప్పు డం దగ్రపూజార్హు లెవ్వ రని యడిగిన సదస్యులు దమకుఁ దోఁచిన విధంబులం బలుక వారి భాషణంబులు వారించి వివేకశీలుండును, జతుర వచనకోవిదుండును నగు సహదేవుండు భగవంతుండును, యదుకుల సంభవుండును నైన శ్రీకృష్ణునిం జూపి 'యీ మహాత్ముని సంతుష్టుం జేసిన భువనంబులన్నియుం బరితుష్టిం బొందు' నని జెప్పి ధర్మజుం జూచి ఇట్లనియె. (777) |
| ఉ. | కాలము దేశమున్ గ్రతువుఁ గర్మముఁ గర్తయు భోక్తయున్ జగ |
| జ్జాలము దైవమున్ గురువు సాంఖ్యము మంత్రము నగ్ని యాహుతుల్‍ | |
| వేళలు విప్రులున్ జననవృద్ధిలయంబుల హేతుభూతముల్‍ | |
| లీలలఁ దానయై తగ వెలింగెడు నెక్కటితేజ మీశుఁడున్‍. (778) | |
| చ. | ఇతఁడే యితండు గన్ను లొకయించుక మెడ్చిన నీ చరాచర |
| స్థితభువనంబు లన్నియు నశించు నితం డవి విచ్చిచూచినన్‍ | |
| వితతములై జనించుఁ బ్రబవిష్ణుఁడు విష్ణుఁడు నైన యట్టి యీ | |
| క్రతుఫలదుండుగా కొరుఁ డొకం డెటు లర్హుఁడు శిష్టపూజకున్‍? (779) | |
| ఉ. | ఈ పురుషోత్తమున్ జగదధీశు ననంతుని సర్వశక్తుఁ జి |
| ద్రూపకు నగ్రపుజఁ బరితోషితుఁ జేయ సమస్త లోకముల్‍ | |
| వే పరితుష్టిఁ బొందుఁ బృథివీవర! కావున నీవు కృష్ణునిన్‍ | |
| శ్రీపతిఁ బూజసేయు మెడసేయక మాటలు వేయు నేటికిన్‍? (780) | |
ఈ విధంగా పూజించే సందర్భంలో అగ్రపూజకు అర్హుడెవడనే ప్రశ్న పుట్టింది. సభలో ఉన్నవారు తమకు తోచిన విధంగా తలకొకరీతిగా చెప్పారు. వారి మాటలను వారించి బుద్ధిమంతుడైన సహదేవుడు భగవంతుడైన కృష్ణుడిని చూపించి 'ఈ మహాత్ముడిని సంతుష్టుడిని చేసిన సమస్త లోకాలు సంతోషిస్తాయి' అని పలికి ధర్మరాజుతో ఇలా అన్నాడు.
కాలమూ, దేశమూ, యజ్ఞమూ, కర్మమూ, కర్తా, భోక్తా, ప్రపంచమూ, దైవమూ, గురువూ, మంత్రమూ, అగ్నీ, హవ్యద్రవ్యాలూ, సృష్టి-స్థితి-లయలు సమస్తమూ తానేయై ప్రకాశించే ఏకైక దివ్యస్వరూపుడు ఈ కృష్ణ పరమాత్ముడొక్కడే.
పరమేశ్వరుడైన ఈ శ్రీకృష్ణుడు కన్నులు మూసుకొన్నాడంటే ఈ చరాచర ప్రపంచమంతా నశిస్తుంది. కన్నులు విప్పి చూస్తే ఈ లోకాలన్నీ జన్మిస్తాయి. సృష్టి, స్థితి, లయలకు కారకుడైన ఈ పుణ్యపురుషుడు యజ్ఞ ఫలాన్ని ప్రసాదించే ప్రభువు విష్ణుస్వరూపుడు. సర్వ సమర్థుడు. అగ్రపూజకు అర్హుడు ఇతడు గాకపోతే మరెవ్వరు?
ఓ రాజా! పురుషోత్తముడూ, లోకాధిపతీ, అనంతుడూ, సమస్త శక్తులు కలవాడూ, చిద్రూపుడూ, అయిన శ్రీకృష్ణుడిని ప్రప్రథమంగా పూజించి సంతోషింపజేసినట్లయిన సమస్త లోకాలూ సంతృప్తినొందుతాయి.
महः पूजा तदर्हत्वान्महार्ह इति कथ्यते / Mahaḥ pūjā tadarhatvānmahārha iti kathyate One who is fit for worship is Mahā’rhaḥ.
:: श्रीमद्भागवते दशमस्कन्धे चतुःसप्ततितमोऽध्यायः ::
सदस्याग्र्यार्हणार्हं वै विमृशन्तः सभासदः ।
नाध्यगच्छन्ननैकान्त्यात्सहदेवस्तदाब्रवीत् ॥ १८ ॥
अर्हति ह्यच्युतः श्रैष्ठ्यं भगवान्सात्वतां पतिः ।
एश वै देवताः सर्वा देशकालधनादयः ॥ १९ ॥
यदात्मकमिदं विश्वं क्रतवश्च यदात्मकाः ।
अग्निराहुतयो मन्त्रा साङ्ख्यं योगश्च यत्परः ॥ २० ॥
एक एवाद्वितीयोऽसावैतदात्म्यमिदं जगत् ।
आत्मनात्माश्रयः सभ्याः सृजत्यवति हन्त्यजः ॥ २१ ॥
विविधानीह कर्माणि जनयन्यदवेक्शया ।
ईहते यदयं सर्वः श्रेयो धर्मादिलक्शणम् ॥ २२ ॥
तस्मात्कृष्णाय महते दीयतां परमार्हणम् ।
एवं चेत्सर्वभूतानाम् आत्मनश्चार्हणं भवेत् ॥ २३ ॥
Śrīmad Bhāgavata - Canto 10, Chapter 74
Sadasyāgryārhaṇārhaṃ vai vimr̥śantaḥ sabhāsadaḥ,
Nādhyagacchannanaikāntyātsahadevastadābravīt. 18.
Arhati hyacyutaḥ śraiṣṭhyaṃ bhagavānsātvatāṃ patiḥ,
Eśa vai devatāḥ sarvā deśakāladhanādayaḥ. 19.
Yadātmakamidaṃ viśvaṃ kratavaśca yadātmakāḥ,
Agnirāhutayo mantrā sāṃkhyaṃ yogaśca yatparaḥ. 20.
Eka evādvitīyo’sāvaitadātmyamidaṃ jagat,
Ātmanātmāśrayaḥ sabhyāḥ sr̥jatyavati hantyajaḥ. 21.
Vividhānīha karmāṇi janayanyadavekśayā,
Īhate yadayaṃ sarvaḥ śreyo dharmādilakśaṇam. 22.
Tasmātkr̥ṣṇāya mahate dīyatāṃ paramārhaṇam,
Evaṃ cetsarvabhūtānām ātmanaścārhaṇaṃ bhavet. 23.
The members of the assembly then pondered over who among them should be worshiped first, but since there were many personalities qualified for this honor, they were unable to decide. Finally Sahadeva spoke up. He said "Certainly it is Acyuta, the Supreme God and chief of the Yādavas, who deserves the highest position. In truth, He Himself comprises all the gods worshiped in sacrifice, along with such aspects of the worship as the sacred place, the time and the paraphernalia. This entire universe is founded upon Him, as are the great sacrificial performances, with their sacred fires, oblations and mantras. Sāńkhya and yoga both aim toward Him, the One without a second. O assembly members, that unborn Lord, relying solely on Himself, creates, maintains and destroys this cosmos by His personal energies, and thus the existence of this universe depends on Him alone. He creates the many activities of this world, and thus by His grace the whole world endeavors for the ideals of religiosity, economic development, sense gratification and liberation. Therefore we should give the highest honor to Kṛṣṇa, the Supreme Lord. If we do so, we will be honoring all living beings and also our own selves."
| अजो महार्हस्स्वाभाव्यो जितामित्रः प्रमोदनः । |
| आनन्दो नन्दनोऽनन्दस्सत्यधर्मा त्रिविक्रमः ॥ ५६ ॥ |
| అజో మహార్హస్స్వాభావ్యో జితామిత్రః ప్రమోదనః । |
| ఆనన్దో నన్దనోఽనన్దస్సత్యధర్మా త్రివిక్రమః ॥ 56 ॥ |
| Ajo mahārhassvābhāvyo jitāmitraḥ pramodanaḥ, |
| Ānando nandano’nandassatyadharmā trivikramaḥ ॥ 56 ॥ |
కామెంట్‌లు లేవు:
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి