ఓం శిఖండినే నమః | ॐ शिखंडिने नमः | OM Śikhaṃḍine namaḥ
 |
| శిఖండీ, शिखंडी, Śikhaṃḍī |
అలంకారశ్శిఖండోఽస్య గోపవేషధరస్య యత్ ।
తచ్ఛిఖండీతి విద్వద్భిః పరమేశ్వర ఉచ్యతే ॥
గోపవేషధరుడగు ఈతనికి (శ్రీ కృష్ణుడు) శిఖండము అనగా నెమిలిపించెము అలంకారముగా కలదు కనుక ఆ పరమేశ్వరుడైన విష్ణునకు శిఖండీ అను నామముగలదు.
:: పోతన భాగవతము - దశమ స్కంధము, పూర్వ భాగము ::
| సీ. | శంపాలతికతోడి జలదంబు కైవడి మెఱుఁగు టొల్లియతోడి మేనివానిఁ |
| గమనీయ మృదులాన్న కబళ వేత్ర విషాణ వేణుచిహ్నంబులు వెలయువానిఁ | |
| గుంజా వినిర్మిత కుండలంబులవాని శిఖిపించితవేష్టిత శిరమువాని | |
| వనపుష్పమాలికా వ్రాత కంఠమువాని నలినకోమల చరణములవానిఁ | |
| ఆ. | గరుణ గడలుకొనిన కడగంటివాని గో, పాలబాలుభంగిఁ బరఁగువాని |
| నగుమొగంబువాని నన్నుఁగన్న తండ్రిని, నిను భజింతు మ్రొక్కి నీరజాక్ష! (548) |
మెరుపుతీగెతో కూడిన మేఘంవలె నీ శరీరం బంగారు రంగు ఉత్తరీయంతో ప్రకాశిస్తున్నది. నీ చేతిలో ఉన్న చలిదిముద్ద మృదువుగా అందంగా ఉన్నది. వెదురుకర్ర, కొమ్ముబూర, మురళి, మొదలైన వాటితో ప్రకాశిస్తున్నావు. ఏనుగు దంతంతో తయారైన నీ కుండలాలు, నెమలిపిఛంతో చుట్టబడిన నీ శిరస్సు, అడవి పువ్వుల మాలికతో అలంకరించబడిన నీ కంఠం, తామరపువ్వులవలె సున్నితములైన నీ పాదాలు ఎంతో అందంగా ఉన్నాయి. అదిగో కడగంటితో నన్ను చూస్తున్న నీ చూపులో కరుణ తొణికిసలాడుతున్నది. నీ గోపాల బాలుని రూపాన్ని నేను స్తుతిస్తూ ఉంటే నన్ను చూచి నవ్వుతున్న నీ ముఖం చాలా రమణీయంగా ఉన్నది. కమల దళాలవంటి కన్నులు గల నీవు నన్ను కన్న తండ్రివని ఇప్పుడు గుర్తించాను. నీకు మ్రొక్కి నిన్ను సేవించుకుంటున్నాను.
Alaṃkāraśśikhaṃḍo’sya gopaveṣadharasya yat,
Tacchikhaṃḍīti vidvadbhiḥ parameśvara ucyate.
अलंकारश्शिखंडोऽस्य गोपवेषधरस्य यत् ।
तच्छिखंडीति विद्वद्भिः परमेश्वर उच्यते ॥
Śikhanḍaṃ means feather of a peacock. One who used it as a decoration for his crown during His incarnation as a cowherd i.e., Lord Kr̥ṣṇa is Śikhaṃḍī.
Śrīmad Bhāgavata - Canto 10, Chapter 21
Barhāpīḍaṃ naṭavaravapuḥ karṇayōḥ karṇikāraṃ
Bibhradvāsaḥ kanakakapiśaṃ vaijayantī ca mālām,
Randhrānvēṇōradharasudhayāpūrayangōpavr̥indair
R̥indāraṇyaṃ svapadaramaṇaṃ prāviśagdītakīrtiḥ. 5.
:: श्रीमद्भागवते - दशमस्कन्धे पूर्वार्धे एकविंषोऽध्यायः ::
बर्हापीडं नटवरवपुः कर्णयोः कर्णिकारं
बिभ्रद्वासः कनककपिशं वैजयन्ती च मालाम् ।
रन्ध्रान्वेणोरधरसुधयापूरयन्गोपवृन्दैर्
ऋन्दारण्यं स्वपदरमणं प्राविशग्दीतकीर्तिः ॥ ५ ॥
Wearing a peacock-feather ornament upon His head, blue karnikara flowers on His ears, a yellow garment as brilliant as gold, and the Vaijayanti garland, Lord Krishna exhibited His transcendental form as the greatest of dancers as He entered the forest of Vrindavana, beautifying it with the marks of His footprints. He filled the holes of His flute with the nectar of His lips, and the cowherd boys sang His glories.
| इष्टोऽविशिष्टश्शिष्टेष्टः शिखंडी नहुषो वृषः । |
| क्रोधहा क्रोधकृत्कर्ता विश्वबाहुर्महीधरः ॥ ३४ ॥ |
| ఇష్టోఽవిశిష్టశ్శిష్టేష్టః శిఖండీ నహుషో వృషః । |
| క్రోధహా క్రోధకృత్కర్తా విశ్వబాహుర్మహీధరః ॥ ౩౪ ॥ |
| Iṣṭo’viśiṣṭaśśiṣṭeṣṭaḥ śikhaṃḍī nahuṣo vr̥ṣaḥ । |
| Krodhahā krodhakr̥tkartā viśvabāhurmahīdharaḥ ॥ 34 ॥ |
కామెంట్‌లు లేవు:
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి