19 సెప్టెం, 2013

320. ప్రాణః, प्राणः, Prāṇaḥ

ఓం ప్రాణాయ నమః | ॐ प्राणाय नमः | OM Prāṇāya namaḥ


ప్రాణః, प्राणः, Prāṇaḥ

భగవాన్ యః ప్రాణయతి ప్రజాస్సూత్రాత్మనేతి సః ।
ప్రాణ ఇచ్యుచ్యతే విష్ణుః ప్రాణో వేతి హి బహ్వృచః ॥

హిరణ్యగర్భ రూపుడుగా తానే ప్రజలను ప్రాణించ/జీవించ జేయుచున్నాడు.

:: పోతన భాగవతము - ద్వితీయ స్కంధము ::
సీ. అట్టి విరాడ్విగ్రహాంత రాకాశంబు వలన నోజస్సహోబలము లయ్యెఁ
బ్రాణంబు సూక్ష్మరూపక్రియా శక్తిచే జనియించి ముఖ్యాసు వనఁగఁ బరఁగె
వెలువడి చను జీవి వెనుకొని ప్రాణముల్ సనుచుండు నిజనాథు ననుసరించు
భటులు చందంబునఁ, బాటిల్లు క్షుత్తును భూరితృష్ణయు మఱి ముఖమువలనఁ
తే. దాలు జిహ్వాదికంబు లుద్భవము నొందె, నందు నుదయించె నానావిధైక రసము,
లెనయ నవి యెల్ల జిహ్వచే నెరుఁగఁబడును, మొనసి పలుక నపేక్షించు ముఖమువలన. (268)

అలాంటి విరాట్పురుషుని శరీరంలోపలి ఆకాశం నుండి ప్రవృత్తి సామర్థ్యరూపమైన ఓజస్సు, వేగసామర్థ్యం, బలం అనే ధర్మాలు కలిగాయి. సూక్ష్మరూపమైన క్రియాశక్తి వలన ప్రాణము పుట్టినది. అదే సమస్త ప్రాణులకూ ముఖ్యమైనది. యజమాని ననుసరించే సేవకులలాగా ప్రాణాలు జీవి ననుసరించి వెడలిపోతూ ఉంటాయి. విరాట్పురుషునకు జఠరాగ్ని దీపించగానే ఆకలిదప్పికలు ఏర్పడ్డాయి. ముఖం నుండి దవుడలు, నాలుక మొదలైనవి పుట్టాయి. అందుండే ఆరువిధాలైన రసాలు జనించాయి. ఆ రసభేదాలన్నీ నాలుకతోనే గ్రహింపబడుతున్నాయి. ముఖం సంభాషించాలని కోరినది.

66. ప్రాణః, प्राणः, Prāṇaḥ



Bhagavān yaḥ prāṇayati prajāssūtrātmaneti saḥ,
Prāṇa icyucyate viṣṇuḥ prāṇo veti hi bahvr̥caḥ.

भगवान् यः प्राणयति प्रजास्सूत्रात्मनेति सः ।
प्राण इच्युच्यते विष्णुः प्राणो वेति हि बह्वृचः ॥

One who as Hiraṇyagarbha endows all beings with Prāṇa.

Śrīmad Bhāgavata - Canto 2, Chapter 10
Eko nānātvamanvicchanyogatalpātsamutthitaḥ,
Vīryaṃ hiraṇmayaṃ devo māyayā vyasr̥jattridhā. (13)
Adhidaivamathādhyātmamadhibhūtamiti prabhuḥ,
Athaikaṃ pauruṣaṃ vīryaṃ tridhābhidyata tacchr̥ṇu. (14)
Antaḥ śarīra ākāśātpuruṣasya viceṣṭataḥ,
Ojaḥ saho balaṃ jajñe tataḥ prāṇo mahānasuḥ. (15)

:: श्रीमद्भागवते द्वितीय स्कन्धे दश्मोऽध्यायः ::
एको नानात्वमन्विच्छन्योगतल्पात्समुत्थितः ।
वीर्यं हिरण्मयं देवो मायया व्यसृजत्त्रिधा ॥ १३ ॥
अधिदैवमथाध्यात्ममधिभूतमिति प्रभुः ।
अथैकं पौरुषं वीर्यं त्रिधाभिद्यत तच्छृणु ॥ १४ ॥
अन्तः शरीर आकाशात्पुरुषस्य विचेष्टतः ।
ओजः सहो बलं जज्ञे ततः प्राणो महानसुः ॥ १५ ॥

The Lord, while lying on His bed of mystic slumber, generated the seminal symbol, golden in hue, through external energy out of His desire to manifest varieties of living entities from Himself alone. Just hear from me how the potency of His Lordship divides one into three, called the controlling entities, the controlled entities and the material bodies, in the manner mentioned above. From the sky situated within the transcendental body of the manifesting Mahā-Viṣṇu, sense energy, mental force and bodily strength are all generated, as well as the sum total of the fountainhead of the total living force.

66. ప్రాణః, प्राणः, Prāṇaḥ

अच्युतः प्रथितः प्राणः प्राणदो वासवानुजः ।
अपांनिधिरधिष्ठानमप्रमत्तः प्रतिष्ठितः ॥ ३५ ॥

అచ్యుతః ప్రథితః ప్రాణః ప్రాణదో వాసవానుజః ।
అపాంనిధిరధిష్ఠానమప్రమత్తః ప్రతిష్ఠితః ॥ ౩౫ ॥

Acyutaḥ prathitaḥ prāṇaḥ prāṇado vāsavānujaḥ ।
Apāṃnidhiradhiṣṭhānamapramattaḥ pratiṣṭhitaḥ ॥ 35 ॥

కామెంట్‌లు లేవు:

కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి